سمپاش یا آفت کش در لغت به چه معناست؟

معادل فارسی واژه Sprayer که در لغت به معنای پاشش یا دستگاه پاشنده مایع است، سمپاش می باشد.
سمپاش یا در حقیقت محلول پاش برای پاشش انواع محلول از جمله سموم دفع آفات نباتی، کودهای مایع و ریز مغزی ها، آمینواسیدها و آب برای شستشوی درختان و گیاهان و… بر روی گیاهان زراعی و باغی استفاده می شود و از انواع مختلف سمپاش ها و محلول پاش های دستی، موتوری، تراکتوری و خودکشش برای پاشش بر گیاهان هدف می توان استفاده کرد.
اجزای تشکیل دهنده سمپاش ها در کنار یکدیگر عمل مکش مایع از مخزن ، فشرده سازی مایع و در نهایت پاشش پرفشار مایع با به سمت هدف را انجام می دهند.
سمپاش های دستی hand sprayer ، سمپاش های تلمبه ای backpack sprayer ، سمپاش های موتوری پشتی backpack power sprayer  ، سمپاش های موتوری چرخدار engine wheelbarrow sprayer ، سمپاش های زنبه ای موتوری portable power sprayer ، سمپاش های پشت تراکتوری سوارشونده tractor mounted sprayer ، سمپاش های کششی پشت تراکتوری trailed tractor sprayer و سمپاش های خودکششی self propelled sprayer از انواع مختلف سمپاش ها می باشند.

سمپاش های دستی، سمپاش های پشتی موتوری و تلمبه ای

در منازل و یا باغ های کوچک بیشتر از سمپاش های دستی استفاده میشود. این سمپاش در ظرفیت های ۰.۵ تا ۵ لیتر موجود بوده و پاشش با فشردن هوای داخل مخزن با استفاده از تلمبه و سپس با باز کردن شیر و یا فشردن ضامن انجام می گردد.
محفظه این سمپاش ها از جنس پلاستیک بوده و معمولا فشار پاشش بالایی ندارند.

در مزارع و یا گلخانه های کوچک به طور معمول سمپاش های تلمبه ای پشتی مورد استفاده قرار میگیرند.
ظرفیت این نوع سمپاش بین ۱۰-۲۰ لیتر بوده و در بازار نوع شارژی و تلمبه ای آن و یا مدل دوکاره که از هر دو نوع مذکور استفاده میکند موجود است.
هوای داخل مخزن این نوع سمپاش که از جنس پلاستیک یا استیل است، با استفاده از تلمبه یا پمپ برقی متراکم شده و فشاری معادل ۲-۸ بار تولید میکند و با باز کردن شیر پاشش یا فشردن اهرم لانس، پاشش صورت میگیرد.
مدل های موتوری پمپی و موتوری اتومایزر دو نوع تشکیل دهنده سمپاش های پشت موتوری می باشند.
عملکرد سمپاش های تلبمه ای با محلول پاش های پشتی موتوری تفاوت دارد.
با استفاده از یک موتور دوزمانه یا چهارزمانه بنزینی، پمپ متصل شده به آن به گردش در آمده و مکش و فشرده سازی مایع از مخزن آغاز میشود. سیال فشرده شده با فشاری معادل ۱۰-۱۵ بار به لانس هدایت شده و سپس روی درخت یا گیاه مورد نظر پاشیده میشود.
در این روش محلول پاشی و سمپاشی هدر رفت محلول را داریم.
مخازن این سمپاش ها در ظرفیت های ۱۲، ۱۴، ۲۰ و ۲۵ لیتری و از جنس پلی اتیلن موجود است.
تفاوت عملکردی سمپاش های پشتی اتومایزر، که در واقع استاندارد ترین نوع سمپاش باغی و زراعی در این نوع هستند با سمپاش های پمپ دار در پودر و پخش کردن مایع با باد یا هوای فشرده است و این در حالی است که سمپاش های پمپ دار پخش مایع هیدرولیکی دارند.
نازل های این دستگاه معمولا دارای شیر تنظیم ۴ حالتی با قابلیت تغییر مقدار خروجی سم هستند و عملکرد این دستگاه به صورت هدایت مایع به صورت ثقلی و یا با استفاده از پمپ سانتریفیوژ در مدل های باغی میباشد.
این دستگاه همچنین مجهز به یک موتور دو زمانه توربینی بوده که پروانه آن وظیفه فشرده سازی و هدایت هوا به سمت خرطومی و لوله هدایت باد را دارد. باد پرفشار، مایع خارج از نازل را اتومیزه کرده و آنرا به سمت هدف هدایت می کند. این مکانیزم سبب صرفه جویی ۵۰ درصدی در مصرف سموم و آفت یا بیماری کش ها میشود.
از طرفی مخلوط هوا و مایع عمل مبارزه با آفات را اثربخش تر میکند. امکان تجهیز این دستگاه با نازل میکرونر مجهز به یک دیسک دوار شیاردار که شکستن مایع و اتومیزه کردن آنرا قبل از باد انجام میدهد نیز موجود است. این عمل باعث کاهش مصرف سم و افزایش بازدهی دستگاه میگردد.

سمپاش های موتوری چرخدار

در سمپاش های موتوری چرخدار موتور بنزینی چهارزمانه با قدرت ۵ تا ۵.۵ اسب بخار تعبیه شده.
مخزن روی شاسی لوله ای یا پروفیل آهن قرار میگیرد، از جنس پلی اتیلن یا استیل بوده و در ظرفیت های ۱۰۰-۲۰۰ لیتر موجود است. این سمپاش، همانطور که از اسم آن پیداست، قابل حمل است و دو عدد رینگ و لاستیک در سایز ۸*۳۵۰ با اکسل به شاسی آن متصل شده.
این دستگاه عملکردی مشابه سمپاش های پشتی موتوری پمپی داشته و قابلیت استفاده از پمپ های پیستونی و دیافراگمی را دارد.
نیروی مورد نیاز پمپ از موتور قدرتمند بنزینی یا الکتروموتور برقی تک فاز یا سه فاز تامین می گردد.
مکش مایع داخل مخزن توسط پمپ صورت میگیرد، پیستون های مجهز به پکینگ مایع را فشرده کرده و در نهایت مایع پرفشار از شیلنگ سمپاش و لانس به سمت هدف پاشیده میشود.

عملکرد سمپاش های موتوری زنبه ای( پورتابل)  مشابه سمپاش های موتوری چرخدار است با این تفاوت که آنها فاقد مخزن اند.

جا به جایی این دستگاه راحت بوده و مناسب برای مناطقی با محدودیت حمل و نقل و یا مناطق صعب العبور است.
میتوان مخزن مناسب این دستگاه را به صورت دائم در باغ، گلخانه یا مزرعه انبار کرد و یا آنرا به صورت جداگانه جابجا کرد.

سمپاش های پشت تراکتوری تحولی عظیم در آفت کشی و کشاورزی

نیروی مورد نیاز سمپاش های پشت تراکتوری از PTO تراکتور تامین شده و نیروی مورد نیاز پمپ دستگاه و جک های بوم در برخی مدل ها توسط مدار هیدرولیک تراکتور تامین میشود.
این سمپاش در دو نوع سوارشونده و کششی موجود است که نوع سوارشونده به سه نقطه یا همان بازوهای هیدرولیک تراکتور متصل شده و مجهز به پمپ های پیستون سرامیکی یا دیافراگمی هستندکه نیروی موردنیاز خود را، همانطور که قبلا گفته شد، از تراکتور می گیرند.
در برخی مدل ها پمپ گریز از مرکز یا سانتریفیوژ تعبیه شده است.
معمولا این نوع سمپاش مجهز به نازل پلی اتیلن با ظرفیت ۲۰۰، ۴۰۰، ۶۰۰، ۸۰۰ ،۱۰۰۰ و ۱۲۰۰ لیتری است و در دیگر مدل های پیشرفته و استاندارد دو مخزن دیگر به منظور شستشوی دست و شستشوی سیستم نیز تعبیه شده است.

به دلیل سرعت و لهیدگی کمتر محصول، سمپاش های سوارشونده بیشتر مورد استقبال کشاورزان و علی الخصوص زارعین قرار میگیرند. حجم کم مخازن تنها نقطه ضعف این نوع سمپاش است که با در اختیار داشتن تراکتوری با قدرت بالاتر، مخازنی با حجم بالاتر در مدل های جدید فراهم گردیده.
سم پاش های پشت تراکتوری سوارشونده را میتوان در باغ ها، مزارع، گلخانه های و حتی در دامپروری ها و بخصوص گاوداری ها مورد استفاده قرار داد.

سمپاش های پشت تراکتوری زراعی در دو مدل بوم دار و توربین دار( توربولاینر) موجود اند.
در مدل بوم دار، متناسب با حجم مخزن قابلیت نصب بوم هایی با عرض کار ۸ متر تا ۳۰ متر را روی دستگاه موجود است.
این نوع سمپاش بهینه و مناسب ترین نوع از سمپاش ها و محلول پاش های زراعی در دنیا می باشند.
سمپاش های توربین دار زراعی یا توربولاینرها از انواع دیگر سمپاش های پشت تراکتوری سوارشونده هستند و کاربرد اصلیشان در مزارع وسیع گندم، جو، کلزا و صیفی جات است.
این نوع سمپاش به دلیل دقت پایین پاشش به هیچ وجه نباید جهت نابودی علف های هرز بکار گرفته شود و مناسب مبارزه با آفات پروازی و حشرات است.
سمپاش توربولاینر زراعی را می توان نوعی سمپاش اتومایزر زراعی قلمداد کرد.
این نوع سمپاش از یک فن سانتریفیوژ قوی استفاده میکند که به واسطه گیربکس افزاینده معمولا دو دور، نیروی لازمه را از PTO تراکتور دریافت میکند.
به طور مرسوم در سمپاش های اتومایزر انتقال مایع به نازل ها با یک پمپ سانتریفیوژ کم فشار یا به صورت ثقلی صورت می پذیرد اما در توربولاینر ها این عمل توسط پمپ فشار بالا انجام میشود.
ارتفاع پرتاب عمودی سمپاش های توربولاینر تا ۲۰ متر و رنج پرتاب افقی آنها بین ۳۰ تا ۵۰ می باشد.

سمپاش های پشت تراکتوری کششی مکانیزمی مشابه سمپاش های سوارشونده دارند.
همانطور که اسمشان گویا است این سمپاش ها پشت تراکتور کشیده شده و دارای یک محور و دوچرخ متناسب با ظرفیت مخزن دارند و به همین دلیل مخزن هایی با ظرفیت بیشتر و ما بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ لیتر دارند.
جنس مخازن این مدل سمپاش پلی اتیلن، استیل و یا گالوانیزه است.

سرعت کم، عدم فرمان پذیری و لهیدگی محصول از نقاط ضعف سمپاش های کششی است.
سمپاش های کششی برای مزارعی مجهز به فن زراعی (توربولاینر) یا بوم مناسب بوده و به طور معمول سمپاش های کششی باغی مجهز به فن باغی که به اصلاح به آن اتومایزر باغی نیز گفته میشود، می باشد.

ویژگی های سمپاش های خودکششی

سمپاش های خود کششی که، دو نوع باغی و زراعی موجود اند، معمولا مجهز به موتور دیزل مستقل و قدرتمند بوده که جهت تامین نیرو محرکه سیستم هیدرولیک، سیستم حرکتی و پمپ سمپاش مورد استفاده قرار میگیرد.
با اینکه نوع باغی سمپاش های خودکششی تولید میشود اما سری زراعی بوم دار آن که با بوم هایی با عرض کار  آنها بیشتر مورد – متر مورد استفاده قرار میگیرد بیشتر مورد تقاضا است.